Bijwerkingen hersenuitzaaiingen beter in kaart

Onderzoekssamenvatting

​ Gepubliceerd op 13 februari 2019

Kanker kan uitzaaien naar de hersenen. Behandeling van die uitzaaiingen kan vervolgens voor nieuwe problemen zorgen, zoals geheugenverlies. Is het mogelijk om vooraf beter te bepalen wie deze klachten zal krijgen?

Achtergrond

Een belangrijke complicatie van kanker zijn uitzaaiingen in de hersenen. In Nederland ontwikkelt tussen de 10-30 % van de patiënten met een tumor elders in het lichaam deze uitzaaiingen. Dit betref 10.000 tot 20.000 patiënten. De behandeling bestaat meestal uit bestraling en soms uit een operatie gevolgd door bestralingen, waarna vaak ook nog chemotherapie volgt.

Belangrijke bijwerkingen van deze behandeling zijn cognitieve klachten, zoals gebrek aan concentratie, vergeetachtigheid, moeite met denken en het aanleren van nieuwe dingen. De achtergrond van deze cognitieve klachten is niet helemaal duidelijk, maar er zijn aanwijzingen dat de bloedvaten in de hersenen hier een belangrijke rol in spelen.

Het onderzoek

In dit project wordt onderzocht of de toestand van de bloedvaten in de hersenen bij aanvang van de bestraling invloed heeft op het ontwikkelen van cognitieve klachten. Dit gaan de onderzoekers meten met MRI. Tijdens een deel van deze metingen ademen patiënten lucht met verhoogde koolstofdioxide in. Dit veroorzaakt vaatverwijding, die afhankelijk is van de reservecapaciteit van de bloedvaten in de hersenen.

Daarnaast wordt een neurocognitief onderzoek gedaan, waarbij de patiënt getest wordt op zijn geheugen, aandacht, vermogen tot leren en emotieperceptie. Dit onderzoek wordt vóór de bestraling en 4 maanden ná behandeling uitgevoerd.

Wat levert dit onderzoek op?

Dit onderzoek moet leiden tot een model waarmee het cognitief functioneren van de patiënt na bestraling voorspeld kan worden aan de hand van de toestand van de bloedvaten. Dit kan gebruikt worden om een betere behandelkeuze te maken.