Leukemie gevoeliger maken voor een medicijn

Onderzoekssamenvatting

​Gepubliceerd op 13 februari 2019

Door therapieongevoeligheid voor het medicijn asparaginase komt leukemie terug. Als dat gebeurt dan zijn de vooruitzichten ondanks intensieve therapie vaak slecht. Daarom is het belangrijk dat we leukemiecellen gevoeliger voor asparaginase kunnen maken.

Doel van dit onderzoek

Met dit onderzoek willen de onderzoekers meer weten over het werkingsmechanisme van het medicijn asparaginase (een speciaal eiwit) in bloedkanker. Hierbij zijn zij in het bijzonder geïnteresseerd in manieren om de kanker gevoeliger te maken voor asparaginase.

Waarom is dit onderzoek nodig?

Dit onderzoek is nodig omdat lang niet alle patiënten met bloedkanker (acute lymfatische leukemie, ALL) baat hebben bij het medicijn asparaginase. Bijvoorbeeld doordat de kankercellen ongevoelig zijn geworden voor het medicijn of in het hersenvocht zitten. Als de therapie niet goed werkt is het risico groot dat de kanker terugkomt. Als dat gebeurt dan zijn de overlevingskansen zeer matig ondanks intensieve therapieën (waaronder stamceltransplantatie).

Daarom is het belangrijk dat methoden beschikbaar komen waarmee de kankercellen gevoeliger gemaakt kunnen worden voor het medicijn asparaginase. Door de beschikbaarheid van nieuwe onderzoeksmethoden is dat nu beter te onderzoeken.

Wat levert dit onderzoek op?

Uit dit onderzoek zal moeten blijken welke eiwitten de kankercellen ongevoelig maken voor asparaginase en of deze eiwitten geremd kunnen worden met behulp van bepaalde medicijnen, remmers. Dit zal in de toekomst het risico op terugkomen van de kanker mogelijk kunnen verlagen.

Hoe wordt dit onderzoek uitgevoerd?

Om dit onderzoek uit te voeren zullen de onderzoekers gebruik maken van een nieuwe techniek (CRISPR/Cas9) om genen mee in kaart te brengen. Door middel van de remmers zullen de onderzoekers per gen bestuderen of het coderende eiwit de therapieongevoeligheid vergoot. Hierbij zijn de onderzoekers vooral geïnteresseerd in bepaalde eiwitten, kinases, waarvoor al remmers beschikbaar zijn. Voor één van deze kinases (bruton tyrosine kinase) hebben de onderzoekers al aangetoond dat het geremd kan worden met het medicijn Ibrutinib waardoor leukemiecellen die ongevoelig waren voor asparaginase weer gevoelig werden.

Dit onderzoek vindt plaats in het laboratorium en voor dit onderzoek gebruiken de onderzoekers speciaal gekweekte tumorcellen en proefdieren.